Melatonina na sen. Czy melatonina naprawdę działa?

Jakościowy sen sprawia, że w ciągu dnia jesteśmy pełni energii i produktywni.

Masz problemy z zasypianiem, przez co budzisz się zmęczony, mimo że spałeś odpowiednią liczbę godzin? Skoro kliknąłeś w ten artykuł i chcesz się dowiedzieć więcej o melatoninie, prawdopodobnie słyszałeś o jej właściwościach nasennych i o tym, że najczęściej stosuje się ją przy zaburzeniach rytmu dobowego snu.

Melatonina to naturalna pigułka nasenna. Przeczytaj poniższy artykuł i poznaj najważniejsze informacje dotyczące melatoniny.

1. Czym jest melatonina?

Melatonina jest hormonem snu produkowanym przez szyszynkę. „Informuje” organizm, że zrobiło się ciemno i czas iść spać.

To dzięki melatoninie wieczorem zaczynamy odczuwać zmęczenie i senność. Można więc powiedzieć, że melatonina to naturalny środek nasenny.

2. Jak działa melatonina?

Ustaliliśmy już, że melatonina wpływa na sen. Na zewnątrz zaczyna robić się coraz ciemniej, a nasze oczy sygnalizują to organizmowi. Wtedy szyszynka rozpoczyna produkcję i wydzielanie melatoniny, a my zaczynamy robić się senni.

Jak się okazuje, melatonina wpływa też na układ odpornościowy, a konkretnie na produkcję cytokin, czyli białek odpowiedzialnych za prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego. Nie bez powodu więc mówi się, że im bardziej odżywczy i jakościowy sen, tym rzadziej łapiemy infekcje.

Melatonina to nie tylko naturalny środek na sen i „wspomagacz” układu odpornościowego. Pełni ona w organizmie także rolę przeciwutleniacza.

3. Stosuj melatoninę, jeśli…

Kiedy warto stosować melatoninę? Melatonina będzie pomocna, jeśli…

Zmagasz się z zaburzeniami rytmu snu i czuwania

Melatoninę zaleca się przy zaburzeniach rytmu dobowego snu i czuwania – wspomniany hormon najlepiej zażyć ok. 20 minut przed planowanym udaniem się na spoczynek, ponieważ szybko wchłania się on z przewodu pokarmowego. Działanie leku obserwuje się już pierwszej nocy po zażyciu.

Ciągle jesteś w podróży, a Twój zegar biologiczny nie nadąża za zmianami stref czasowych

Częste przestawianie zegara biologicznego skutkuje zmęczeniem, drażliwością, zmianami nastroju, podatnością na infekcje, zaburzeniami koncentracji, a nawet nadciśnieniem i chorobami serca. Jeśli więc częste przesuwanie rytmu czasowego Cię dotyczy, a nie chcesz się mierzyć z jego wymienionymi skutkami, wypróbuj melatoninę.

Zmagasz się z niektórymi chorobami

Melatonina może się okazać pomocna, w przypadku:

choroby Alzheimera. Pacjenci zmagający się z Alzheimerem często cierpią na zaburzenia rytmu snu i czuwania. W dzień są senne, a w nocy niespokojne. Stwierdza się u nich także niski poziom melatoniny;

chorób serca i krążenia. Melatonina działa ochronnie na tkankę serca, wzmacnia siłę uderzeń mięśnia sercowego i wpływa na jego przewodzenie elektryczne. Takie działanie melatoniny obniża ryzyko chorób serca, choroby wieńcowej, udaru mózgu i zawału;

zespołu Downa. Jak się okazuje, melatonina może poprawić jakość życia pacjentów cierpiących na zespół Downa. Wspomniane osoby często zmagają się ze zniekształconym rytmem snu, a przez osłabienie odporności są podatne na infekcje.

Co więcej, przypuszcza się, że jedną z przyczyn zespołu Downa jest genetycznie uwarunkowana wada szyszynki;

menopauzy. W okresie menopauzy kobiety często zmagają się z uderzeniami gorąca, kołataniem serca, brakiem tchu, zawrotami i bólami głowy, przyrostem masy ciała, wypadaniem włosów czy zaburzeniami snu.

Te dolegliwości można złagodzić za pomocą estrogenów, jednak pomocne może być także stosowanie melatoniny.

4. Melatonina a osoby niewidome

U osób niewidomych mogą wystąpić okresy, w trakcie których odczuwają one senność w ciągu dnia, a w nocy są pobudzone. Uznaje się, że przyczyną tego jest brak odbierania światła. Zegar biologiczny i dobowy rytm snu i czuwania przestają ze sobą „współgrać”.

Jako przyczynę bezsenności u niewidomych podaje się także niewłaściwe wydzielanie melatoniny. To właśnie dlatego niewidomym często zaleca się na bezsenność preparaty zawierające melatoninę.

W przypadku osób niewidomych należy przyjmować melatoninę raz na dobę, między 21.00 a 22.00. Zalecana dawka to 0,5–5 mg.

5. Kto jest zagrożony niedoborem melatoniny?

Na poziom melatoniny wpływa tryb życia i sposób odżywiania. Niedobór tego hormonu w organizmie najczęściej dotyka osoby, które:

• palą tytoń,
• pracują zmianowo,
• często podróżują,
• żyją w zanieczyszczonym środowisku,
• cierpią na niedostatek światła dziennego,
• stosują niektóre leki,
• mają nadmiar wolnych rodników spowodowany chorobami przewlekłymi,
• są w podeszłym wieku.

Uzupełnienie niedoboru melatoniny nie zawsze wymaga jej suplementacji. Najważniejsze, by ograniczyć czynniki, które ten niedobór powodują.

6. Melatonina a skutki uboczne

Melatonina jest dobrze tolerowana przez organizm, należy jednak mieć na uwadze pewne kwestie.

Co w przypadku długotrwałego przyjmowania leku? Czy melatoninę można przedawkować? Melatonina odznacza się znikomą toksycznością.

U niektórych osób może powodować bóle głowy, przyspieszoną pracę serca czy obniżenie temperatury ciała. W niektórych przypadkach obserwuje się wysypkę, świąd, czy zwiększenie liczby napadów padaczkowych u dzieci z uszkodzeniami ośrodkowego układu nerwowego.

Chęć stosowania melatoniny należy w pewnych przypadkach skonsultować ze specjalistą. Do osób, które powinny zgłosić się do specjalisty zanim rozpoczną zażywanie melatoniny zalicza się:

• osoby stosujące leki z grupy środków hamujących wydzielanie serotoniny,
• kobiety w trakcie laktacji,
• osoby zmagające się z chorobami nerek,
• osoby z zaburzeniami czynności wątroby,
• kobiety w ciąży oraz planujące ciążę,
• osoby leczone kortyzonem,
• osoby cierpiące na nowotwory krwi lub układu odpornościowego.

Odradza się stosowanie melatoniny dzieciom z padaczką, osobom cierpiącym na niedoczynność tarczycy, a także spożywającym alkohol czy cierpiącym na zaburzenia hormonalne. Nie należy też, oczywiście, stosować melatoniny, jeśli u pacjenta stwierdzono uczulenie na melatoninę.

7. Melatonina na sen – podsumowanie

Melatonina jest występującym naturalnie w organizmie człowieka hormonem produkowanym przez szyszynkę.

Najczęściej stosuje się ją przy zaburzeniach snu, wykazuje ona także działanie lecznicze. To przeciwutleniacz, środek nasenny i składnik układu odpornościowego.

Warto ją stosować przy wymienionych w tym artykule dolegliwościach. Należy jednak pamiętać, że są przypadki, w których należy skonsultować ze specjalistą chęć zażywania melatoniny.

Bibliografia:

1. Greveling A., Wenzel A. F., Melatonina – nowy cudowny środek?, Warszawa 1997.
2. Hilgers A., Hofmann I., Melatonina – pigułka zdrowia i wiecznej młodości?, Warszawa 1997.
3. Kulczyński B., Bezsenność: jak sobie radzić? Teraz zaśniesz! 22 naukowo potwierdzone sposoby, online: Bezsenność: jak sobie radzić? Teraz zaśniesz! 22 naukowo potwierdzone sposoby | Dr Bartek Kulczyński – YouTube, dostęp: 20.11.2023.
4. Melatonina LEK-AM, 5 mg – o produkcie, online: https://www.doz.pl/apteka/p152346-Melatonina_Lek-AM_5_mg_tabletki_60_szt., dostęp: 20.11.2023.
5. O leku Melatonina LEK-AM, online: https://lekam.pl/produkty/leki-bez-recepty/melatonina3mg, dostęp: 20.11.2023.