Z artykułu dowiesz się:
- Co to jest endometrioza? (charakterystyka choroby).
- Jak ją rozpoznać i leczyć.
- Jaki wpływ ma dieta na endometriozę.
Wedle statystyk choroba, którą znamy pod nazwą „endometrioza”, dotyka od 6% do 15% wszystkich kobiet. Znaczy to, że wedle najgorszych przewidywań więcej niż 1 na 10 pań cierpi na to schorzenie. Endometrioza najczęściej dotyka kobiety w wieku rozrodczym oraz te, które cierpią na bezpłodność. Ostatniej grupie choroba zagraża szczególnie, ponieważ ryzyko jej wystąpienia wzrasta nawet o 50%.
Z poniższego artykułu dowiesz się wszystkiego, co musisz wiedzieć o endometriozie. Poznasz jej objawy, w jaki sposób ją diagnozujemy oraz jak przebiega leczenie. Przeczytasz również, jak dieta wpływa na to schodzenie.
1. Co to jest endometrioza? (charakterystyka choroby)
2. Czym przejawia się endometrioza? Jak ją rozpoznać i leczyć?
3. Endometrioza a odpowiednia dieta
Potrzebujesz pomocy dyplomowanego specjalisty dietetyka? A może chcesz zmaksymalizować efekty treningu? W obydwu sprawach pomogą ci doświadczeni profesjonaliści z Just be FIT. Stworzą dla ciebie plan treningowy i żywieniowy, który idealnie wpisze się w Twoje preferencje i cele.
1. Co to jest endometrioza?
W definicji czytamy: endometrioza jest jednostką chorobową, w której błona śluzowa trzonu macicy (endometrium), znajduje się poza jamą macicy. Schorzenie bardzo często przejawia się przewlekłym stanem zapalnym.
Istnieje kilka typów tej choroby. Są to:
- endometrioza otrzewnowa,
- endometrioza jajnikowa,
- endometrioza głęboko naciekająca.
We wstępie pisaliśmy, że choroba dotyczy przede wszystkim kobiet w wieku rozrodczym. Zdarzają się jednak przypadki, kiedy problem dotyka także młodsze dziewczynki lub kobiety po menopauzie. Naukowcy wciąż nie potrafią w pełni określić, co wywołuje endometriozę.
Żadnej z hipotez, które istnieją na dzień dzisiejszy, jeszcze nie potwierdzili. Wśród potencjalnych przyczyn choroby znajdują się czynniki:
- genetyczne,
- odpornościowe,
- hormonalne oraz
- środowiskowe.
Duża ilość hipotez wynika z faktu, że schorzenie często ma bardzo różne objawy i przebiega indywidualnie dla każdej kobiety. W efekcie postawienie diagnozy zajmuje lekarzowi wiele czasu.
Jednak istnieją objawy, których nie możesz lekceważyć. Przeczytasz o nich poniżej.
2. Czym przejawia się endometrioza? Jak ją rozpoznać i leczyć?
Choroba wiąże się przede wszystkim z bólem. Chora wyraźnie odczuwa go podczas:
- miesiączki,
- stosunku płciowego,
- oddawania moczu i defekacji.
W wielu przypadkach endometrioza prowadzi również do bezpłodności. Jednak trudno ją nazwać objawem choroby. Raczej następuje z winy długotrwałej dysfunkcji organizmu.
Już mówiliśmy, że u każdej kobiety choroba przebiega w indywidualny sposób. Twój lekarz nie rozpozna jej tak łatwo, ponieważ bóle często są nieadekwatne do stopnia zaawansowania endometriozy. Dlatego diagnostyka odbywa się kilkuetapowo, co zwiększa prawdopodobieństwo wykrycia schorzenia.
Najprawdopodobniej spotka cię:
- szczegółowy wywiad z lekarzem;
- diagnostyka obrazowa, czyli badanie USG oraz rezonans magnetyczny;
Dopiero pełny zestaw badań wskaże wiarygodny wynik.
Jeśli zaś chodzi o leczenie, najczęściej odbywa się przy wykorzystaniu odpowiednich medykamentów. W niektórych przypadkach nie obejdzie się też bez interwencji chirurga.
Jednak istnieją również naturalne sposoby, dzięki którym zapanujesz nad rozwojem choroby. W ich skład wchodzi przede wszystkim odpowiednia dieta i zdrowy tryb życia. Co powinnaś jeść, kiedy lekarz stwierdzi u ciebie endometriozę?
O tym przeczytasz poniżej.
3. Endometrioza a odpowiednia dieta
O tym, że jedzenie oddziałuje na nasze zdrowie, wiemy nie od dziś. Odpowiednie żywienie nie tylko poprawia naszą ogólną witalność, ale również ogranicza (a nawet blokuje) rozwój niektórych chorób. W przypadku endometriozy jest podobnie, co udowadniają liczne badania w tym temacie. Naukowcy zgodnie wskazują kilka kwestii, które wyraźnie pomagają na opisywane schorzenie.
Dieta musi przede wszystkim:
- obniżać stan zapalny w organizmie kobiety oraz
- zmniejszać poziom estrogenów (wykryto, że mogą być jednym z czynników, które powodują endometriozę).
Co warto włączyć do diety?
Jednym z najciekawszych badań jest to, które przeprowadzili w 2011 roku dwaj badacze: A.L. Savaris oraz V.F. Amaral. Jego wyniki pokazują, że wielonasycone kwasy tłuszczowe omega-3 mają ogromny wpływ na chorobę. Gdy przyjmujesz 1% energii z tych tłuszczy, już zmniejszasz ryzyko wystąpienia endometriozy o około połowę. Dlatego zawsze wzbogacaj dietę zdrowymi tłuszczami!
Istnieją również inne elementy diety, które wedle badań pomagają w walce z endometriozą. Są to:
- warzywa (przede wszystkim zielone);
- wyroby, które zawierają dużą ilość antyoksydantów;
- witaminy z grupy B;
- produkty mleczne z dużą zawartością wapnia;
- witamina D.
Jeśli chodzi o żywność opartą na mleku (o obniżonej ilości tłuszczu), testy wykazały, że już 3 porcje dziennie zmniejszają ryzyko zachorowania na endometriozę o 18%. Ciekawi również witamina D. Naukowcy udowodnili, że jej wyższe stężenie w surowicy obniża szansę pojawienia się choroby o nawet 24%.
Dlatego uwzględnienie ww. produktów w diecie jest kluczowe, jeśli zależy ci na dobrym zdrowiu.
Czego się wystrzegać?
Tematy żywieniowe często krążą wokół czerwonego mięsa i tego, jak wpływa na zdrowie człowieka. W przypadku diety przeciwko endometriozie nie jest inaczej. Naukowcy wykryli, że już drobna ilość wołowiny czy wędlin zwiększa ryzyko choroby. Powodu upatrują w dużej zawartości nasyconych kwasów tłuszczowych, którą cechują się te mięsa.
Dobrze zrobisz, jeśli ograniczysz ich ilość w diecie.
Kolejnym niebezpiecznym składnikiem diety jest soja. To dlatego, że zawiera w swoim składzie bardzo dużo fitoestrogenów, które budową bardzo przypominają żeński hormon — estrogen. Jak pisaliśmy na początku artykułu, zwiększa on ryzyko zachorowania na endometriozę, więc musisz ograniczać jego ilość. Soja działa w całkowicie odwrotny sposób, dlatego wyeliminuj ją i wszystkie wyroby pochodne z posiłków.
Naukowcy przyjrzeli się również dwóm najczęściej towarzyszącym nam używkom, czyli kofeinie i alkoholowi. Jeśli jesteś entuzjastką którejś z nich, nie mamy dobrych wiadomości.
Wedle badania z 2008 roku, którego autorami byli I.M. Metalliotakis i jego współpracownicy, alkohol przyczynia się do narodzin endometriozy. Naukowcy wykazali, że kobiety z endometriozą spożywają dużo więcej napojów wyskokowych w porównaniu do grupy kontrolnej. Kolejne testy, które przeprowadzili inni badacze, potwierdziły tę korelację.
W przypadku kofeiny sprawa nie jest jasna. Wyniki testów dostarczają nam sprzecznych hipotez, więc na ten moment nie możemy jednoznacznie stwierdzić, czy kofeina zwiększa ryzyko choroby. Mimo wszystko podejrzenie istnieje, więc gwoli asekuracji ogranicz ilość kawy i herbaty w diecie.
Endometrioza potrafi znacznie uprzykrzyć życie. Jednak dzięki wczesnej diagnozie zatrzymasz rozwój choroby i nie doświadczysz tak wielu nieprzyjemności. Dlatego nigdy nie lekceważ objawów, o których pisaliśmy w artykule, i przestaw się na odpowiednią dietę. Nie zapominaj, że właściwe odżywianie i styl życia są najlepszymi sojusznikami w walce z wieloma chorobami — nie tylko endometriozą.
Potrzebujesz pomocy dyplomowanego specjalisty dietetyka? A może chcesz zmaksymalizować efekty treningu? Pamiętaj, że w obydwu sprawach pomogą ci doświadczeni profesjonaliści z Just be FIT. Stworzą dla ciebie plan treningowy i żywieniowy, który idealnie wpisze się w twoje wymagania i cele.
Bibliografia:
1. Matalliotakis I.M. et al., Epidemiological charakteristics in women with and without endometriosis in the yale series, „Archives of Gynecology and Obstetrics” 2008, 277(5), 389–393.
4. Vinatier D., Dufour P., Oosterlynck D., Immunological aspects of endometriosis, „European Society for Human Reproduction and Embryology” 1996, 2(5), 371–384.
5. Harris H.R. et al., Dairy-food, calcium, magnesium, and vitamin D intake and endometriosis: A prospective cohort study, „American Journal of Epidemiology” 2013, 177(5), 420–430
6. Parazzini F. et al., Diet and endometriosis risk: A literature review, „Reproductive BioMedicine Online” 2013, 26(4), 323–336.
7. Hansen S.O., Knudsen U.B., Endometriosis, dysmenorrhoea and diet, „European Journal Of Obstetrics Gynecology And Reproductive Biology” 2013, 169(2), 162–171.
8. Jurkiewicz-Przondziono J. et al., Influence of diet on the risk of developing edometriosis, „Ginekologia Polska” 2017, 88(2), 96–102
