soja

Soja — samo zdrowie, czy może niekoniecznie?

Ten tekst przeczytasz w 5 minut

Z artykułu dowiesz się:

  • Czy soja wpływa na pracę tarczycy
  • Czy soja jest zdrowa
  • Jak soja wpływa na alergie

Jeszcze nie tak dawno temu soja uchodziła za symbol zdrowia i roślinę, z którą każdy powinien się zaprzyjaźnić. Jednak w ostatnich latach w tym temacie pojawiło się wiele wątpliwości. Coraz więcej ludzi zastanawia się, czy aby na pewno soja jest tak zdrowa?

Skąd ta nagła zmiana nastrojów?

Otóż soja poza właściwościami prozdrowotnymi jest również silnym alergenem, a na domiar złego najczęściej występuje w formie modyfikowanej genetycznie. Ponadto coraz częściej dochodzą do nas wieści, że roślina może szkodzić mężczyznom i osobom, które chorują na tarczycę.

Czy to prawda? Sprawdź w artykule!

SPIS TREŚCI:
1. Soja i jej wpływ na męskość
2. Czy soja wpływa na pracę tarczycy?
3. Soja a alergie
4. Soja – podsumowanie

Plan dietetyczny i treningowy online

Zadbaj o siebie i już dziś rozpocznij indywidualną, zdrową dietę oraz aktywność fizyczną. Pomogą ci w tym dyplomowani dietetycy i trenerzy z Just be FIT. Zgłoś się do nas, a wesprzemy cię w drodze do wymarzonego celu!

1. Soja i jej wpływ na męskość

Pierwsza kwestia, czyli szkodliwy wpływ soi na mężczyzn, wiąże się głównie z izoflawonami soi. Co to takiego? To związki, które zaliczają się do grupy flawonidów, czyli polifenoli. Często występują w roślinach.

Izoflawony pełnią rolę antyoksydantów, ale problem z nimi polega na tym, że są bliźniaczo podobne do estrogenów (żeńskich hormonów płciowych). Dlatego wielu ludzi nazywa je fitoestrogenami.

Z tego samego powodu wykazują bardzo pozytywne działanie, jeśli chodzi o organizm kobiety — szczególnie w okresie menopauzy.

Niestety co dobre dla kobiet, nie zawsze musi być dobre dla mężczyzn. Zachodzi podejrzenie, że w kontakcie z męskim organizmem izoflawony soi obniżają płodność, a nawet powodują ginekomastię (przerost gruczołu piersiowego).

Czy to prawda?

Wszystko wskazuje na to, że tylko częściowo. W jednym z badań naukowcy przeprowadzili eksperyment na szczurach. Podawali im fitoestrogeny i obserwowali rozwój sytuacji. Okazało się, że rzeczywiście te związki mogą mieć wpływ na rozwój płciowy i płodność.

Jednak musimy pamiętać, że w badaniu brały udział szczury, więc wyników nie powinniśmy przekładać 1:1 na ludzi.

Wiemy, że izoflawony sojowe oddziałują na receptory estrogenów. To fakt. Jednak prawdą jest również to, że efekty tego oddziaływania mogą być różne.

Większość badań w tym temacie wykazało, że spożycie soi w bezpiecznych ilościach (do 3 porcji w ciągu doby) nie ma negatywnego wpływu na płodność u mężczyzn. Co więcej, nauka zna tylko dwa przypadki zaburzeń hormonalnych, które wywołały izoflawony sojowe. W obydwu sytuacjach mężczyźni spożywali ich ekstremalnie dużo, bo ok. 360 mg/dzień. To równowartość 3 litrów napoju sojowego na dobę!

Raczej mało kto sięga takich rekordów.

Jak widzisz, soja wcale nie jest tak niebezpieczna dla mężczyzn, jak niektórym się wydaje. Podobnie jak w przypadku większości produktów spożywczych, ryzyko pojawia się dopiero przy nadmiernych dawkach.

soja czy jest zdrowa

2. Czy soja wpływa na pracę tarczycy?

Zaburzona praca tarczycy to problem, z którym boryka się coraz więcej ludzi. Czy soja może go pogłębiać?

Aby odpowiedzieć na to pytanie, musimy wrócić do tych samych izoflawonów, o których pisaliśmy wyżej. Zachodzi ryzyko, że mogą one blokować jeden z enzymów tarczycy — tyreoperoksydazę. Jego funkcja polega na syntezie jej hormonów.

Z drugiej strony dobra wiadomość jest taka, że u ludzi zdrowych i nie cierpiących na niedobór składników odżywczych badania nie wykazały związku między chorobami tarczycy a spożyciem soi.

Wręcz przeciwnie — soja działała negatywnie na tarczycę tylko w przypadkach, w których badany:

  • przyjmował wiele związków antyodżywczych,
  • cierpiał na zespół złego wchłaniania,
  • miał upośledzony układ odpornościowy,
  • miał problemy z watrobą.

Mimo to przy zaburzonej pracy tarczycy zawsze kontroluj poziom jej hormonów. Ponadto nie jedz soi w tych samych godzinach, w których przyjmujesz leki, bo może ona zmniejszać ich wchłanianie.

3. Soja a alergie

Jesteś alergikiem? W takim razie wiedz, że soja zalicza się do grona 8 największych alergenów. To samo tyczy się produktów, które ją zawierają. Wedle różnych szacunków na soję uczulonych jest ok. 0,4% dzieci oraz 0,3% dorosłych.

Istotną informacją jest również to, że alergeny sojowe są bardzo odporne na temperaturę. Dlatego istnieje szansa, że również po obróbce termicznej produkty sojowe wywołają reakcję alergiczną.

soja a alergie

4. Soja – podsumowanie

Wiesz już, że obawy związane z soją są w dużej mierze przesadzone. Negatywny wpływ na męskość i tarczycę rzeczywiście istnieje, ale jest śladowy. W pierwszym przypadku mężczyzna musiałby spożywać naprawdę duże ilości soi każdego dnia. Zaś w drugim soja może zaburzać pracę tarczycy tylko u ludzi, którzy dodatkowo cierpią na różne schorzenia.

Prawdą jest natomiast, że soja to bardzo silny alergen, więc alergicy powinni na nią uważać.

    Plan dietetyczny i treningowy online

    Bibliografia:

    1. Czupryńska K., Marchlewicz M., Wiszniewska B., Wpływ ksenoestrogenów na męski układ płciowy, „Postępy Biologii” 2007: 34(2), s. 317–333.
    2. Jędrusek-Golińska A. i in., Wiedza na temat soi, jej przetworów i właściwości alergennych wśród studentów dwóch poznańskich uczelni, „Hygeia Public Health” 2010: 45(2), s. 177–180.
    3. Kibil I., Gajewska D., Wege. Dieta roślinna w praktyce, Warszawa 2018.
    4. Wilk M., Soja źródłem cennych składników odżywczych, „ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość” 2017: 2(111), s. 16–25.

    Jak bardzo podobał ci się artykuł? 🙂

    Średnia ocena / 5. Ilość ocen:

    Nikt jeszcze nie ocenił artykułu. Czas na Ciebie!

    Dorota Szczypka

    Dietetyk kliniczny

    Jestem magistrem dietetyki klinicznej z obszerną wiedzą oraz doświadczeniem w zakresie chorób klinicznych.

    Posted in Porady dietetyczne, Zdrowie | Tagged ,

    Najnowsze artykuły:

    Plan dietetyczny i treningowy online