Z artykułu dowiesz się:
- Czym są napoje energetyczne.
- Jaki jest skład najpopularniejszych energetyków.
- Jak działają napoje energetyczne.
Kto z nas nie potrzebuje od czasu do czasu zastrzyku ekstra energii? W natłoku codziennych obowiązków, wzmożonego wysiłku fizycznego i umysłowego oraz małej ilości snu czujemy się jak gasnący ekran urządzenia z wyczerpaną baterią. Kiedy zwykła kawa już nie pomaga, ostatnią deską ratunku przed egzaminem lub długą trasą staje się wypicie napoju energetyzującego.
Zebrałam dla Was garść informacji o “energetykach” oraz przedstawię Wam ich wpływ na funkcjonowanie organizmu. Ponadto Just be FIT oferuje kompleksową i spersonalizowaną pomoc wykwalifikowanych specjalistów w zakresie prawidłowego odżywiania i nauki zdrowych nawyków żywieniowych. Pomożemy Ci wzbogacić Twoją dietę o wartościowe produkty.
SPIS TREŚCI:
1. Czym są napoje energetyzujące?
2. Tablica Mendelejewa w jednej puszce? Skład napojów energetyzujących
3. Lot Ikara – działanie napojów energetyzujących
4. Podsumowanie
Ułożenie zbilansowanej diety sprawia ci problem? Zgłoś się po pomoc do dyplomowanych specjalistów z Just be FIT. Przygotują dla ciebie nie tylko indywidualny plan żywieniowy, ale również treningowy. Dzięki podejściu „szytemu na miarę” osiągniesz cel o wiele szybciej i bezpieczniej!
1. Czym są napoje energetyzujące?
Napoje energetyzujące, zwane potocznie “napojami energetycznymi” lub po prostu “energetykami”, to napoje o działaniu pobudzającym. Są one obecne na światowym rynku od ponad 50 lat, a przełomowym momentem okazał się rok 1987, kiedy to w Austrii opatentowano Red Bulla. Napoje energetyzujące, dzięki zawartym w nich substancjom, poprawiają wydolność organizmu i zmniejszają uczucie zmęczenia.
2. Tablica Mendelejewa w jednej puszce? Skład napojów energetyzujących
Napoje energetyzujące z impetem wkroczyły nie tylko na światowy, ale również na polski rynek. W naszym kraju funkcjonuje kilkadziesiąt marek napojów tego typu. Mnogość produktów i bogactwo oferty możemy ocenić sami, przemierzając wzrokiem sklepowe półki mieniące się propozycjami od różnych producentów. Spoglądając na skład także uderzy nas ilość składników. Głównymi elementami napojów energetyzujących są zazwyczaj kofeina, glukoza, tauryna i guarana.
Kofeina jako jeden z najpopularniejszych środków psychoaktywnych przyspiesza pracę serca oraz stymuluje układ nerwowy. Dzięki swoim właściwościom niweluje uczucie senności. Zawartość kofeiny w jednej puszce napoju energetyzującego (250 ml) wynosi ok. 80 mg, czyli mniej więcej tyle, ile mieści przeciętna filiżanka kawy.
Należy jednak pamiętać, że kofeina nie jest jedynym składnikiem o pobudzającym działaniu, które w napojach energetyzujących jest wzmocnione przez obecność guarany. Dodatkowo tauryna redukuje uczucie zmęczenia.
Kofeina i glukoza osiągają najwyższe stężenie we krwi około 30 minut po spożyciu, z kolei tauryna po ponad godzinie. Zawarta w napojach energetyzujących tauryna wpływa na produkcję hormonów odpowiedzialnych za spalanie i wydalanie tłuszczów. Pobudza pracę mięśni i przyspiesza ich regenerację po wysiłku fizycznym. Ponadto reguluje pracę serca i uczestniczy w przemianie materii. Mimo pozytywnego wpływu na funkcjonowanie organizmu tauryna – podobnie jak kofeina – spożywana w nadmiernych ilościach może powodować niepożądane skutki uboczne.
Napoje energetyzujące zawierają również witaminy z grupy B oraz niacynę, która rozszerza naczynia krwionośne, pozytywnie wpływając na układ nerwowy.
Oprócz substancji o typowo pobudzającym działaniu napoje energetyzujące obejmują także szereg składników o wysokiej zawartości glukozy. Acesulfam potasowy (E950) to związek chemiczny stosowany jako słodzik, który jest około 150 razy słodszy od sacharozy. Wzmacnia także zapach i smak. Należy również wspomnieć o sztucznych barwnikach i regulatorach kwasowości. Napoje energetyzujące odznaczają bowiem wysokim stopniem kwasowości. E150 C, czyli karmel amoniakalny, to jeden z najpopularniejszych barwników spożywczych stosowanych w produkcji napojów energetyzujących, koloru brązowego.
Karmel amoniakalny w większych dawkach może wywołać nadpobudliwość oraz negatywnie wpływać na żołądek, wątrobę czy płodność. Sztuczne barwniki, stanowiące zawartość napojów energetyzujących, stosowane są często w zastępstwie cukru lub jako dodatek.
W wielu przypadkach barwniki te są bardziej szkodliwe niż sam cukier. Ponętny zapach i kolor to efekt zastosowania mieszaniny chemicznych dodatków, mogących wywołać rozliczne niepożądane skutki uboczne, jak nerwowość, wahanie nastroju, nadpobudliwość, drżenie mięśni i zawroty głowy.
3. Lot Ikara – działanie napojów energetyzujących
Substancje zawarte w napojach energetyzujących stymulują nasz organizm, aby “dodać nam skrzydeł”, ale jak długo potrwa ten lot? Pobudzenie spowodowane spożyciem “energetyka” potrwa co najwyżej kilka godzin, a po ich upływie będziemy musieli liczyć się z długotrwałym zmęczeniem, które wynika m.in. z zaburzenia snu.
Nadmierne spożywanie napojów energetyzujących może skutkować zaburzeniem rytmu pracy serca, a także okazać się zgubne dla funkcjonowania układu pokarmowego poprzez powstanie wrzodów na żołądku. Ze względu na wysoką zawartość węglowodanów nieumiarkowane picie energetyków prowadzić może do insulinooporności czy też cukrzycy. Tego typu napoje niszczą również szkliwo zębów. Do częstych skutków ubocznych towarzyszących spożywaniu napojów energetyzujących zalicza się problemy ze snem, zmęczenie, przyspieszone tempo pracy serca i nudności.
Przed spożyciem napoju energetyzującego należałoby zatem rozważyć krótkotrwałe korzyści w postaci dodatkowej dawki energii i długofalowe skutki dla funkcjonowania całego organizmu. Niestety zdecydowaną większość konsumentów napojów energetyzujących stanowi młodzież, a nawet dzieci, podczas gdy produkty te są przeznaczone do użytku wyłącznie przez osoby dorosłe. Polskie przepisy nie zabraniają osobom poniżej 18 roku życia spożywania napojów energetyzujących, brakuje również jednolitej regulacji prawnej na terenie Unii Europejskiej.
We Włoszech i Francji wprowadzenie na rynek “energy drinka” warunkuje odpowiednie zezwolenie wydane przez Ministra Zdrowia, z kolei w Norwegii, Danii czy Islandii można je kupić tylko w aptece. Przed niebezpiecznymi skutkami dla dzieci przestrzegają badania naukowe, które dowodzą, że spożywanie napojów energetyzujących przez zbyt młodych ludzi zwiększa ich podatność na uzależnienia od narkotyków w dorosłym życiu. Niebezpieczne mogą okazać się skutki mieszania napojów “energetyków” z alkoholem, co daje spożywającemu złudne uczucie trzeźwości.
Napoje energetyzujące bywają często mylone z napojami izotonicznymi i są chętnie spożywane podczas treningów. Należy jednak pamiętać, że “energetyki” nie nawadniają naszego organizmu i nie poprawiają bezpośrednio naszej efektywności. Wypicie “energy drinka” przed treningiem może zmniejszyć uczucie zmęczenia, ale lepsze wyniki osiągniemy dzięki zbilansowanej diecie i odpowiedniemu nawodnieniu organizmu.
4. Podsumowanie
Napoje energetyzujące lepiej pozostawić jako ostatnią deskę ratunku w wyjątkowych sytuacjach. Ich spożywanie po prostu “nie opłaca się” gospodarce naszego organizmu. Zdecydowanie lepiej wzbogacać swoją dietę o wartościowe składniki oraz nabywać zdrowe nawyki żywieniowe.
W ten sposób nie tylko utrzymamy nasz organizm w lepszej formie, ale również uzyskamy większą wydolność i lepsze samopoczucie. Pomogą Wam w tym specjaliści z Just be FIT, służąc indywidualnymi poradami dietetycznymi oraz spersonalizowanymi planami treningowymi. Zapraszamy!
Ułożenie zbilansowanej diety sprawia ci problem? Zgłoś się po pomoc do dyplomowanych specjalistów z Just be FIT. Przygotują dla ciebie nie tylko indywidualny plan żywieniowy, ale również treningowy. Dzięki podejściu „szytemu na miarę” osiągniesz cel o wiele szybciej i bezpieczniej!
Bibliografia:
1. Chad J. Reissig, Eric C. i in., Caffeinated Energy Drinks – a Growing Problem, 2008.
2. Czernichowski K., Globalny rynek napojów energetyzujących, 2019.
3. Grembecka M., Lebiedzińska A. i in., Ocena zawartości sacharozy i cukrów prostych w wybranych napojach energetyzujących, 2013.
4. Kopacz A., Wawrzyniak A. i in., Badania uwarunkowań spożywania napojów energetyzujących przez studentów, 2012.
Comments are closed.